سوئیس
کنفدراسیون سوئیس، کشوری است کوچک در اروپای غربی که از شمال با آلمان، از شرق با اتریش و لیختنشتاین، از جنوب با ایتالیا و از غرب با فرانسه هممرز است. این کشور، 41.285 کیلومتر مربع مساحت و 5/7 میلیون نفر جمعیت دارد.
سوئیس کشوری است با سیاست جمهوری فدرال و از ۲۶ ایالت تشکیل شدهاست که هر ایالت، یک «کانتون» خوانده میشوند. پایتخت سوئیس شهر برن است و قطبهای اقتصادی این کشور دو شهر معروف ژنو و زوریخ هستند. سوئیس یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است و درآمد سرانه در این کشور (با ۳۹٬۰۰۰ دلار به ازای هر نفر) یکی از بالاترین درآمدهای سرانه در جهان است. سوئیس کشوری چندزبانی است و در آن چهار زبان آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و رومانش به رسمیت شناخته میشوند.۱۷کانتون سوئیس به زبان آلمانی صحبت میکنند؛ اهالی ۴ کانتون غربی (کانتونهایژنو، نوشاتل، ژوراو وو) به زبان فرانسوی صحبت میکنند؛ ایتالیایی زبان چهار منطقهی جنوبی (کانتونهای گروبوندانو تیچینو) است و زبان رومانشکه ریشهی لاتین دارد تنها در گروبوندان به کار میرود.افرادی که به زبان آلمانی صحبت میکنند بیشترین سهم از جمعیت سوئیس را به خود اختصاص دادهاند ولی گویش ساکنان این کشور متفاوت از گویش مردم آلمان است. طبق سرشماری سال ۲۰۱۵، حدود 5/63 درصد از مردم سوئیس به زبان آلمانی صحبت میکنند، در حالی که گویشوران زبان فرانسوی، 5/22 درصد، و ایتالیاییزبانها، 1/8 درصد از جمعیت کشور را شامل میشوند، و تنها 5/0 درصد از کل جمعیت، به زبان رومانش صحبت میکنند. با وجود اینکه رومانش هم به عنوان زبان رسمی در کشور سوئیس پذیرفته شده، ولی قوانین و متون اداری به این زبان نوشته نمیشود و تنها به سه زبان دیگر نگهداری میشود. نکته مهم این است که دولت سوئیس موظف است با این سه زبان ارتباط برقرار کند و تمامی مکاتبات اداری به هر سه زبان ترجمه و بایگانی میشود.
سوئیس در اکثر مناسبات جهانی، همواره موضعی بیطرفانه داشته است، و نمود بارز این بیطرفی، آن است که این کشور ازسال۱۸۱۵ تاکنون وارد هیچ جنگی نشدهاست.تاسیس کشور سوئیس، ۱ اوت ۱۲۹۱بوده است و از این رو، اول اوت هر سال در این کشور، روز ملی و تعطیل است.
پایتخت سوئیس، شهر برن است و واحد پول رسمی کشور، فرانک سوئیس.
تاریخ سوئیس
تاریخ سوئیس به حدود صد و پنجاه هزار سال قبل باز میگردد. تخمین زده میشود که قدیمیترین شهرک کشاورزیِ یافتشده در این منطقه به ۵۳۰۰ سال قبل از میلاد تعلق داشته باشد. «لا تِن» یکی از اولین فرهنگهایی است که که در این منطقه شکوفا شده و در طول عصر آهن در حدود سدهی پنجم قبل از میلاد توسعه یافته است. هلوتیهایکی از مهمترین قبایل سلتی در سوئیس بودند، اما در جریان جنگ بیبارکت، ارتش روم به رهبری ژولیوس سزار آنها را شکست داد. سوئیس تا سال ۱۲۹۲، اتحادیهای متشکل از سه کانتون اصلی بود که تحت حکومت هابسبورگاداره میشد و در سال ۱۸۱۵به استقلال رسید. سوئیس اولین کشوری است که سیستم سیاسیِ دموکراسی مستقیم را به اجرا درآورد. امروزه نیز سوئیس با ساختار دموکراسی مستقیم اداره میشود؛ به این معنا که مردم حق انتخاب مستقیم در مورد قوانین دارند و اگر پارلمان قانونی را تصویب کند و مردم در همهپرسی به این قانون رای منفی دهند، آن قانون در کشور اجرا نخواهد شد. در قانون حقوق شهروندی در سوئیس، پارلمان تنها میتواند نیمی از کار قانونگذاری را انجام دهد و بقیه قوانین توسط خود مردم تصویب میشود. شیوهی این مشارکت مردم در امر قانونگذاری نیز بدین صورت است که در مورد هر قانون، یا رفراندومی برگزار میشود و مردم با رای خود، قانون تصویبشده در پارلمان را رد یا قبول میکنند و تصمیم نهایی بعد از مشخص شدن نتیجه رفراندوم اتخاذ میشود؛ یا اینکه وقتی قانونی از سوی پارلمان تصویب شود، مردم تا صد روز فرصت دارند تا حداقل ۵۰ هزار امضا علیه این قانون جمع کنند. در صورتی که ۵۰ هزار نفر مخالف آن قانون باشند، یا رفراندوم برگزار میشود یا اینکه آن قانون رسماً کنار گذاشته میشود.
آب و هوای سوئیس
هوای سوئیس از منطقهای به منطقهی دیگر متفاوت است. آب و هوای غالب آن، معتدل با تابستانهای گرم و مرطوب و زمستانهای سرد و برفی است. بلندترین یخچال کوهستان آلپ به طول ۱۴ مایل که میراث جهانی یونسکو نیز هست در سوئیس قرار دارد. مرتفعترین ایستگاه قطار اروپابا ارتفاع ۱۱,۳۳۰فوت، در این کشور قرار دارد. مقر اروپایی سازمان ملل متحد، سازمان تجارت جهانی، سازمان بهداشت جهانی، کمیساریای عالی حقوق بشر در سازمان ملل متحد، مجمع جهانی اقتصاد، سازمان بینالمللی استانداردسازی (ISO)، اتحادیهی بین المللی فرودگاهها و کتابخانه مجازی شبکه جهانی وب در ژنو قرار دارند.
مردم و فرهنگ سوئیس
مردم کشور سوئیس بسیار متواضع هستند اما قانونمداری، بخش مهمی از زندگی این افراد محسوب میشود. این گزینه را میتوان در رانندگی این افراد به سادگی متوجه شد. مردم کشور سوئیس بسیار به میراث غنی و بزرگ خود افتخار میکنند. در این کشور فرهنگ های بومی و هنرهای مرتبط نیز دیده میشود.
شکلات بخش مهمی از زندگی مردم کشور سوئیس است به طوری که از مهمانان نیز با شکلات پذیرایی میشود. در نظر داشته باشید که مردم این کشور از تاریخ غنی و هنرهای خود مراقبت میکنند و حتی سعی میکنند که به بخش های هنری سرزمین خود بسیار رشد دهند.
شخصیت مردم کشور سوئیس محافظهکار است و سعی میکنند که قانون مداری را یک گزینه همیشگی در زندگی خود در نظر بگیرند. از دیگر ویژگی های مردم این کشور وقتشناسی است. در واقع مردم کشور سوئیس سعی میکنند که کمترین تأخیر را در قرارهای دوستانه یا کاری خود داشته باشند؛ و صداقت بخش مهمی از زندگی مردم این کشور محسوب میشود.
مردم کشور سوئیس زیاد اهل گشت و گذار و بیرون رفتن نیستند و رویدادهای عمومی در این کشور در زمینه های رقابتی قرار دارد. کودکان در این کشور بسیار مستقل بار می آیند و آموزش دوچرخه سواری از همان روزهای اول به کودکان داده میشود. کودکان از سنین کم یاد میگیرند که تنها به مدرسه بروند.
مردم این کشور هنوز هم از لباس های سنتی استفاده میکنند و استفاده از دامن و و پیراهنهای گلدار در این کشور بسیار دیده میشود. بسیاری از مردم کشور سوئیس از جوراب شلواری نیز استفاده میکنند. مردان پیراهن سفید و شلوارک به تن می کنند. در نظر داشته باشید که حجاب در کشور سوئیس آزاد است اما رویکرد سنتی هنوز هم در بین مردم این کشور دیده میشود.
دین مردم کشور سوئیس اغلب مسیحی است. مردم در این کشور به طور کلی به مذهب های کاتولیک و پروتستان گرایشدارندواحترامبهادیانیکدیگربخشمهمیاززندگیدرکشورسوئیسمحسوبمیشود.
در کشور سوئیس، قانون شکنی با مجازاتهای بسیار سختی همراه است؛ به طوری که در طول کار، اگر یکبار به عمد یا سهو مشکلی ایجاد نمایید احتمال اینکه شغل خود را برای همیشه از دست دهید وجود دارد.
مردم کشور سوئیس اهل خوشگذرانیهای زیاد نیستند و به طور کلی در قانون زندگی این کشور دیده می شود که افراد حق دارند زمانی را با خود خلوت کنند.
در این کشور حق ندارید لهجه کسی را مسخره کنید. همین موضوع از نظر لباس و حجاب نیز دیده میشود پس باید مراقب رفتارمان باشیم.
سوئیسبعد از سوئد، بالاترین سن امید به زندگی در اروپا را دارد. سوئیس تنها کشوری است که به ازای هر کیلومتر مربع مساحت، بیش از یک کیلومتر مسیر پیادهروی دارد. این کشور بهترین مکان برای تجربهی لذتبخش قایقسواری است. فوتبال، هاکی روی یخ و تنیس از ورزشهای مورد توجه و علاقهی مردم است. دو بازیکن مطرح تنیس، راجر فدرر و مارتینا هینگیس از این کشور هستند.
در مجموع، سوییس را نمیتوان یکی از مراکز فرهنگی مهم اروپا به حساب آورد. خانوادهها در سوییس عموما کوچکاند و والدین، اغلب یک یا دو فرزند دارند.حریم خانواده در این کشور بسیار مهم است. بیشتر مردم سوییس، هنگام احوالپرسی با همدیگر دست می دهندو آداب سنتی را رعایت می کنند. کشور سوییس به خاطر ماهیت بشردوستانهاش شناخته میشود. در گذشته، فرهنگ سوییس بیشتر تحت تاثیر کشورهای همجوارش بود؛ اما در دهههای اخیر، فرهنگ این کشور، ویژگیهای متمایز و منحصر به فردِ خود را بیشتر دنبال کرده است.
سوئیس و مهاجرین
سوئیس کشوری مهاجرپذیر است و بالغ بر ۲۳ درصد از کل ساکنان این کشور را مهاجران تشکیل میدهند. بخشی از این مهاجران سالهای قبل به سوئیس آمدهاند و فرهنگ و زبان خود را هم به این کشور آوردهاند. بانک جهانی در گزارش اخیر خود آورده است که در سال ۲۰۱۴ میلادی، 3/23 درصد از جمعیت سوئیس را مهاجران تشکیل میدادند که ۶۴ درصد از این افراد، مهاجرانی بودهاند که از سایر کشورهای اروپایی به سوئیس مهاجرت کردهاند.
ایتالیاییها بیشترین شمار مهاجران را به کشور سوئیس دارند. در سال ۲۰۱۴ میلادی سهم مهاجران ایتالیایی به کل مهاجران،معادل 6/15 درصد بود، در حالی که سهم آلمانیها 2/15 درصد، پرتغالیها 7/12 درصد، فرانسویها 6/5 درصد، صربها 3/5 درصد، ترکیهایها 8/3 درصد، اسپانیاییها 7/3 درصد، و سهم مهاجران اتریش برابر با دو درصد از کل مهاجران بوده است. تنها 3/6 درصد از مهاجران سوئیس را آسیاییها تشکیل میدهند.
اقتصاد سوئیس
مجمع جهانی اقتصاد کشور سوئیس را به عنوان رقابتپذیرترین اقتصاد دنیا معرفی میکند و از این کشور به عنوان خلاقترین اقتصاد اروپایی نام میبرد.سوئیس یکی از ثروتمندترین کشورهای دنیاست و از نظر معیارهایی چون شفافیت دولتی، آزادیهای اجتماعی، کیفیت زندگی، رقابتپذیری اقتصادی و شاخص توسعه انسانی در میان تمامی کشورهای دنیا در صدر قرار دارد. به گزارش مرکز مطالعات بانک کردیت، این کشور از نظر ثروت اسمی به ازای هر بزرگسال در بالاترین جایگاه در دنیا قرار دارد و از نظر تولید ناخالص داخلی سرانه هم در جایگاه هشتم دنیاست. دو شهر بزرگ این کشور، شهرهای زوریخ و ژنو هستند که در گزارشهای جدید از این دو شهر به عنوان شهرهایی که بالاترین کیفیت زندگی در آنها وجود دارد یاد شده است. ارزش تولید ناخالص داخلی اسمی در این کشور در سال ۲۰۱۵ میلادی برابر با 770 /651 میلیارد دلار بوده است و ارزش تولید ناخالص داخلی بر مبنای برابری قدرت خرید در این کشور اروپایی معادل 126 /493 میلیارد دلار اعلام شده است. سوئیس از نظر ارزش تولید ناخالص داخلی اسمی در جایگاه نوزدهم دنیا و از نظر ارزش تولید ناخالص داخلی بر مبنای برابری قدرت خرید در جایگاه سی و نهم دنیا قرار گرفته است. بعلاوه، رونق اقتصادی این کشور و بیطرف بودن در جهتگیریهای سیاسی و تنشهای منطقهای در دنیا سبب شده است تا شمار زیادی از شرکتهای چندملیتی این کشور را به عنوان مقر اصلی خود انتخاب کنند
شاید بارزترین تفاوت سوئیس با دیگر کشورهای دنیا را بتوان آزادی اقتصادی و سیاسی در این کشور دانست. این کشور از نظر شاخص آزادی رسانهها جایگاه نخست را در میان تمامی کشورهای اروپایی دارد و از نظر سطح سرمایهگذاری در زیرساختهای اقتصادی و سطح توسعهیافتگی زیرساختها، رتبه اول را در بین تمامی کشورهای اروپایی به خود اختصاص داده است. توسعه زیرساختها و سرمایهگذاری در این بخش سبب شده است تا اقتصاد در سوئیس با سرعت زیادتری توسعه پیدا کند. البته ساختار سیاسی هم در این کشور به گونهای است که به مردم احساس ارزشمند بودن و انگیزه فعالیت اقتصادی و مشارکت سیاسی میدهد. همین ویژگیهای مثبت است که سوئیس را تبدیل به کشوری بینظیر و صاحب اقتصادی پویا کرده است.
بخش خصوصی به اندازهای در سوئیس توسعه یافته است که حتی شرکتهای بیمه هم به بخش خصوصی واگذار شده است. از طرف دیگر سلامت جامعه برای کشور سوئیس اهمیت زیادی دارد و همین مساله سبب شده است تا طبق قانون، تمام مردم این کشور موظف به خریداری بیمه سلامت از شرکتهای خصوصی باشند. مردم سوئیس موظف هستند که بیمههای سلامت را از شرکتهای بیمه خصوصی خریداری کنند. خرید بیمه از شرکتهای خصوصی هزینهای بیشتر از بیمههای دولتی دارد ولی شهروندان سوئیسی از کیفیت خدماترسانی آنها رضایت کامل دارند. کشور سوئیس را میتوان از جمله کشورهایی قلمداد کرد که سطح سلامت مردم بسیار بالاست. برخی این بالا بودن سطح سلامت را به امنیت روانی در جامعه ارتباط میدهند، و برخی دیگر سطح بالای اقتصادی را عامل ارتقای سطح سلامتی میدانند. سطح بالای سلامت در این کشور سبب شده است تا امید به زندگی هم در این کشور رشد کند. مطالعات نشان میدهد امید به زندگی در مردان برابر با 4/80 سال و در زنان برابر با 7/84 سال باشد که بالاترین میزان امید به زندگی در سراسر دنیاست.
در سوئیس هم مانند دیگر کشورهای اروپایی مشکل پیر شدن جمعیت دیده میشود. پیر شدن جمعیت سبب شده است تا هزینههای تامین سلامت در کشور افزایش یابد و دولت هم خبر از رشد سهم هزینههای سلامت به تولید ناخالص داخلی در این کشور میدهد. پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۰ میلادی سهم هزینههای سلامت به تولید ناخالص داخلی سوئیس به 4 /12 درصد برسد و این روند افزایشی ادامه داشته باشد. این هزینه با رشد شهرنشینی در کشور سوئیس بیشتر میشود. هماکنون بالغ بر ۶۰ درصد مردم سوئیس در شهرها زندگی میکنند در حالی که 70 سال قبل سهم شهرنشینی در این کشور کمتر از ۳۰ درصد بوده است. رشد شهرنشینی با رشد تنشهای حاصل از زندگی شهری همراه است و نیاز به سرمایهگذاری در تامین سلامتی را هم بیشتر خواهد کرد.
نهاد دولت در کشور سوئیس کوچک است و در فعالیتهای اقتصادی مشارکتی ندارد. دولت سوئیس بسیار شفاف عمل میکند و چه در امر قانونگذاری و چه در امر اجرا، بسیار شفاف است. همین شفافیت در سوئیس بود که سبب شد این کشور بتواند با سرعت زیادی در جذب سرمایههای خارجی حرکت کند. در سال ۲۰۱۴ میلادی، بودجه دولت فدرال سوئیس ارزشی معادل 8/62 میلیارد فرانک سوئیس داشت که معادل 35/11 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور بود. اصلیترین منبع درآمد دولت سوئیس، دریافت مالیات بر ارزش افزوده است.
با وجود اینکه سوئیس در قاره اروپا واقع شده است ولی مردم این کشور در رفراندوم دسامبر سال ۱۹۹۲ میلادی به عضویت این کشور در اتحادیه اروپا رای منفی دادند ولی برای اینکه از مزایای حضور در قاره اروپا و همسایگی با این اتحادیه برخوردار شوند، توافقنامههای دوجانبه و چندجانبه زیادی با کشورهای مختلف امضا کردند که تجارت و تولید را تسهیل میکند.
مخالفت مردم سوئیس با عضویت در اتحادیه اروپا بسیار جدی است و حتی در سال ۲۰۰۱ میلادی و زمانی که پارلمان موافق عضویت این کشور در اتحادیه اروپا بود، باز هم مردم رای منفی دادند و عضویت در این اتحادیه اقتصادی و سیاسی را نپذیرفتند. در سالهای اخیر سوئیس تلاش زیادی کرده است تا سیاستهای اقتصادی خود را همسو با سیاستهای اتحادیه اروپا کند و از این طریق قدرت رقابتپذیری اقتصادش را در سطح بینالمللی افزایش دهد.
برخی از احزاب دولت سوئیس عضویت این کشور در اتحادیه اروپا را ضروری میدانند و این تمایل بین گروه فرانسویزبان این کشور بیشتر است ولی هر بار که این طرح به رای عمومی گذاشته میشود، مردم تمایلی برای عضویت در اتحادیه اروپا از خود نشان نمیدهند و همین مساله مانعی در مسیر عضویت سوئیس در اتحادیه یورو شده است.
موافقان عضویت سوئیس در اتحادیه اروپا بر این باورند که عدم عضویت این کشور در اتحادیه اروپا موانع زیادی در مسیر رشد اقتصاد و تجارت در این کشور در سالهای آتی ایجاد میکند زیرا قوانین اقتصادی و مالی سوئیس با دیگر اعضای اروپا متفاوت است و این تفاوت کشور را دچار بحران میکند. البته تلاشهایی برای کمتر کردن تاثیر منفی این عدم عضویت انجام شده است که از جمله آنها میتوان به ایجاد دفتر مشترک سوئیس و اروپا اشاره کرد.
مردم سوئیس نقش خود را به عنوان یک عنصر اثرگذار در اقتصاد و سیاست را به خوبی درک میکنند. در این کشور مردم میدانند هم تصمیمگیریهای سیاسی با نظر آنها انجام میشود و هم رشد اقتصادی در کشور به دلیل فعالیت مستمر و اثرگذار آنان است. همین مساله سبب شده است تا مردم در این کشور بالاترین سطح رضایت از زندگی و بالاترین سطح از امنیت روانی را داشته باشند و با پشتکار و تلاش زیاد در فعالیتهای اقتصادی و سیاسی مشارکت کنند. سطح بالای آموزش عالی در این کشور هم عاملی در جهت رشد اقتصادی در کشور شده و شمار زیادی از نخبگانِ کشورهای دیگر را به خود جذب کرده است.
تولید مهمترین بخش اقتصاد سوئیس است. سوئیس در تولید مواد شیمیایی، دارو، فلزات، وسایل مرتبط با بهداشت و درمان، ابزارهای اندازهگیری دقیق و آلات موسیقی کشوری بسیار مهم است. بیشترین سهم از کالاهای صادراتی سوئیس را مواد شیمیایی تشکیل میدهد. در سال گذشته میلادی مواد شیمیایی ۳۴ درصد از کل کالاهای صادراتی این کشور را به خود اختصاص داده بودند در حالی که سهم ماشینآلات و وسایل الکترونیکی برابر با 9 /20 درصد بود و ابزارهای اندازهگیری دقیق و انواع ساعتها 9 /16 درصد از کل صادرات این کشور را به خود اختصاص دادند.
صادرات خدمات در این کشور سهم زیادی در درآمد صادراتی سوئیس دارد. این کشور اروپایی در سال ۲۰۱۵ میلادی یکسوم از کل درآمد صادراتی خود را از صادرات خدمات به دست میآورد. مهمترین خدمات صادراتی این کشور را میتوان در بخش توریسم، خدمات بانکی، بیمه و خدمات ارائهشده از سوی سازمانهای بینالمللی دانست.
شمار شاغلان در کشور سوئیس برابر با 8/3 میلیون نفر است و ۲۵ درصد از این افراد در بخشهای وابسته به تجارت مشغول به کار هستند. بازار کار در این کشور بسیار انعطافپذیر است و همین مساله سبب شده است تا کشور سوئیس نسبت به کشورهای همسایهاش نرخ بیکاری پایینتری داشته باشد. نرخ بیکاری در این کشور به اندازهای پایین بود که برای اقتصاد مشکلآفرین شده بود و به همین دلیل از ابتدای قرن بیست و یکم میلادی سیاستی برای افزایش نرخ بیکاری و رساندن آن به سطح بیکاری طبیعی تدوین شد. در نتیجه این سیاست، نرخ بیکاری در سوئیس که در سال ۲۰۰۰ میلادی برابر با 4/1 درصد بود، در سال ۲۰۱۴ میلادی به 4/3 درصد رسید.
این کشور در میان کشورهای اروپایی بیشترین شمار مهاجران کاری را دارد و دلیل آن را میتوان دستمزد بالای نیروی کار به ازای یک ساعت کار کردن دانست. طبق گزارشهای موجود در سال ۲۰۱۴ میلادی، هر نفر نیروی کار در سوئیس به ازای یک ساعت کار 46/49 دلار آمریکا دستمزد دریافت میکرد و این کشور از نظر دستمزد به ازای هر ساعت، بالاترین میزان در تمامی دنیا را داشت. در سال ۲۰۱۴ میلادی شمار شهروندان مهاجر در سوئیس معادل 3/23 درصد کل جمعیت بوده است که تقریباً معادل سهم مهاجران به کل جمعیت در استرالیاست.
یکی از ضعفهای اقتصادی سوئیس را میتوان پایین بودن بهرهوری نیروی کار دانست. طبق گزارشهای موجود بهرهوری نیروی کار در سوئیس نسبت به دیگر کشورهای اروپایی کمتر است؛ ولی از آنجا که نرخ مشارکت اقتصادی در این کشور بالاست و مردم ساعات طولانی در یک روز را به کار خود اختصاص میدهند و شش روز هفته را کار میکنند، نهتنها شرایط اقتصادی بدتری ندارند بلکه شاهد رشد بالغ بر دودرصدی تولید ناخالص داخلی در هر سال هستند و این نرخ میتواند افزایش سطح رفاه اقتصادی در سالهای آتی را برای این کشور به همراه داشته باشد. بالاترین بهرهوری نیروی کار در بخش انرژی است و دلیل بالابودن بهرهوری در این بخش را میتوان سرمایهمحور بودن این بخش دانست. از طرف دیگر، در سال گذشته بخش مالی و بخشِ هایتک از نظر بهرهوری نیروی کار در جایگاه دوم و سوم قرار دارند.
دفتر مرکزی نستله (Nestlé) بزرگترین تولیدکننده مواد غذایی و آشامیدنی جهان است در شهر وو وه سوئیس قرار دارد. اولین شکلات تختهای جهان نیز در سال ۱۸۱۹ توسط فرانسوا لوئیس کالیر، همینجا تولید شد. مردم سوئیس، به طور متوسط سالانه در حدود 10کیلو شکلات میخورند. کشاورزی و باغداری جایگاه خاصی در این کشور دارد.