مهاجرت به فرانسه یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای متقاضیان مهاجرت است و مخصوصاً کسانی که رویای زندگی در اروپا را دارند، می‌تواند اصلی‌ترین گزینه باشد. اما این فرایند برای بسیاری از ایرانیانی که زبان دوم‌شان انگلیسی است کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
در این نوشتار می‌خواهیم شما را با شرایط مهاجرت به فرانسه، روش‌ها و انواع ویزاهای کوتاه‌مدت و بلندمدت این کشور آشنا سازیم تا بتوانید با آگاهی بیشتری بتصمیم‌گیری کنید. قبل از آن، اجازه دهید چند نکته در مورد مزایای مهاجرت به فرانسه بیان کنیم تا اگر قصد مهاجرت دارید، بتوانید آن را با دیگر کشورهای مورد نظرتان مقایسه کنید.
کلیاتی درباره کشور فرانسه
- جمعیت: بیش از 67 میلیون نفر
- مساحت: بیش از 547 هزار کیلومتر مربع
- پایتخت: پاریس
- واحد پول: یورو
- مهم‌ترین شهرها: مارسی، لیون، تولوز، نیس، نانت، مونپولیه، استراسبورگ، بوردو، لیل
- کشورهای همسایه: بلژیک، سوئیس، ایتالیا ، لوکزامبورگ، اسپانیا، موناکو، آندورا
- آب و هوا: شمال و شمال شرق کشور: آب و هوای معتدل؛ جنوب کشور: آب و هوای مدیترانه‌ای (نیمه‌گرمسیری با تابستان‌های خشک)؛ غرب کشور: آب و هوای اقیانوسی (رطوبت و بارندگی زیاد، با زمستان‌های معتدل و تابستان‌های گرم)؛ شرق کشور: آب و هوای کوهستانی
- صنایع مهم: گردشگری؛ ماشین‌سازی؛ صنایع فلزکاری؛ صنایع شیمیایی؛ پتروشیمی؛ صنایع غذایی؛ منسوجات؛ هواپیماسازی؛ کشتی‌سازی؛ صنایع الکترونیک؛ صنایع الکتریکی؛ صنایع اتمی؛ صنایع نظامی؛ صنایع کشاورزی؛ دامپروری
- جاذبه‌های گردشگری: برج ایفل؛ کاخ ورسای؛ دره چامونیکس؛ تفریحگاه ساحلی سنت تروپز؛ قلعه چنانسی؛ منطقه لی پوی ان ولای؛ فستیوال کن؛ پیست اسکی وال دی ایزر؛ بناهای تاریخی شهر نیمز؛ تالاب کامارگ؛ شهر قدیمی لیون؛ شهر بونی فاسیو؛ پل میلائو؛ صخره‌های اترتات؛ کلیسای جامع ریمز؛ شهر قدیمی استراسبورگ؛ تفریحگاه ساحلی دس انگلیز شهر و ساحل نیس؛ قصر فونتن بلو؛ پل قدیمی پونت دوگارد؛ شهر تاریخی کارکازون؛ کلیسای جامع چارتز؛ تپه‌های شنی پیلا؛ کاخ پاپ؛ قلعه چمبورد؛ تنگه جرج وردون؛ جزیره مونت سنت میشل
- دلایل اهمیت سیاسی: عضویت دائم در شورای امنیت سازمان ملل؛ ایفای نقش در تاسیس سازمان ملل متحد، عضویت فعال در اتحادیه اروپا؛ عضویت فعال در کشورهای گروه 8؛ عضویت در ناتو؛ عضویت در کشورهای گروه 20؛ عضویت در سازمان تجارت جهانی، عضویت در سازمان همکارهای اقتصادی و توسعه
آیا فرانسه کشور مهاجرپذیری است؟
بله. نگاهی به فراز و فرودهای مهاجرت به فرانسه در طول سال‌ها و دهه‌های گذشته به‌خوبی نشان می‌دهد که فرانسه به‌واسطه‌ی شهرتی که در حوزه‌های مختلف، بالاخص حوزه‌های فرهنگی و هنری داشته، شیفتگان فراوانی را از اقصی نقاط جهان به سوی خود کشانده و بسیاری از این شیفتگان، در فرانسه ماندگار شده‌اند. جدای از آمار بسیار بالای پناهجویانی که فرانسه را مقصد خود انتخاب کرده و موفق به اخذ پناهندگی از این کشور شده‌اند، استانداردهای بسیار بالای زندگی در این کشور نیز یکی از انگیزه‌های مهاجرت به فرانسه بوده است.
از سوی دیگر آمارها نشان می‌دهد در پنجاه سال گذشته، مهاجرت به فرانسه سیر صعودی داشته است و هیچ گاه نبوده که این کشور، مرزهای خود را به طور کامل به روی متقاضیان بسته باشد. در حال حاضر کشور فرانسه به طور متوسط سالانه حدود 200 هزار مجوز اقامت برای متقاضیان مهاجرت صادر می‌کند. اگر این آمار را با آمار کشوری چون کانادا که مهاجرپذیرترین کشور دنیاست و سالانه حدود 350 هزار مهاجر جدید می‌پذیرد مقایسه کنیم، می‌بینیم که فرانسه نیز چندان فاصله‌ای با آمار کانادا ندارد و به همین جهت است که مهاجرت به فرانسه همچنان یکی از گزینه‌های اصلی متقاضان مهاجرت است.
مشکلات مهاجرت به فرانسه و زندگی در این کشور
اولین دشواری مهاجرت به فرانسه برای اکثر متقاضیان، زبان فرانسوی است. واقعیت این است که بر خلاف بسیاری از کشورهای جهان که دانستن زبان انگلیسی می‌تواند کفایت کند، در فرانسه برای آن که بتوانید کار پیدا کنید، نه تنها باید فرانسوی بدانید، بلکه باید حتی بتوانید زبان فرانسوی را بسیار روان و حتی با لهجه صحبت کنید. کارفرمایان کانادایی معمولاً در این مورد، انعطاف زیادی از خود نشان نمی‌دهند و در مواردی که دو متقاضی کار، شرایط برابری داشته باشند، آن کسی را ترجیح می‌دهند که زبان فرانسوی‌اش بهتر باشد.
مشکل بعدی، هزینه‌های زندگی در کشور فرانسه است. شهرهای بزرگ این کشور، بالاخص خود شهر پاریس، شهرهایی بسیار پرهزینه هستند و زندگی در آن‌‌ها نیاز به توان مالی بالا یا شغلی با درآمد زیاد دارد. اگر فردی با درآمد کم بخواهد در فرانسه زندگی کند، چاره‌ای نخواهد داشت جز این‌که در حاشیه‌ی شهرها برای خود خانه‌ای بیابد، و زندگی در حاشیه و حومه‌ی شهرهای فرانسه، شاید چیزی نباشد که افراد در رویاهای خود از زندگی در اروپا ساخته‌اند. حومه نشینی در فرانسه معضلی جدی است و لکه‌ای است که یادآور فقر و حاشیه‌نشینی است.
دو مشکل دیگر:
یکی دیگر از مشکلات زندگی در فرانسه برای مهاجران، که بویژه در سال‌های اخیر تشدید شده است، نگاه عامه‌ی مردم فرانسه به مهاجران است که نوعی نژادپرستی در آن نهفته است و احتمالاً هر مهاجری که تن به حاشیه‌نشینی در این کشور داده است را می‌آزارد. فرانسه مانند کانادا و استرالیا نیست که مردم، ذهن مهاجرپذیری داشته باشند و تفاوت‌های فرهنگی برایشان اهمیتی نداشته باشد. در کنار این معضل، باید اسلام‌هراسی را نیز به آن نگاه نژادپرستانه اضافه کرد. مخصوصاً پس از ظهور اسلام‌گرایان تندرو و خشنی چون داعش، واکنش‌های مردم فرانسه به مهاجران مسلمان، غلیظ‌تر و شدیدتر از قبل شده است.
البته قصدمان این نیست که ترس و وحشت در دل کسانی بیاندازیم که قصد مهاجرت به فرانسه را دارند، اما این مشکل، اگرچه در همه جای فرانسه نیست و نمی‌توان همه‌ی فرانسوی‌ها را نژادپرست و اسلام‌ستیز دانست، اما به هر حال موضوعی است که باید از قبل به آن اندیشید.
یکی دیگر از مشکلات مهاجرت به فرانسه (و نه زندگی در این کشور) روال‌های اداری و کاغذبازی‌های بوروکراتیکی است که در فرایند مهاجرت وجود دارد و همین مساله، مهاجرت به فرانسه را تبدیل به فرایندی کُندتر و زمان‌گیرتر از مهاجرت به کشورهای مهاجرپذیری چون کانادا و استرالیا می‌کند.
روش‌های مهاجرت به فرانسه
مهاجرت به فرانسه در دوره‌های مختلف تاریخی، افت و خیزهای فراوانی داشته است و در سال‌های اخیر نیز همین وضعیت ادامه دارد. فرانسه از یک سو درهای خود را به روی مهاجران بازگذاشته و از سوی دیگر، سخت‌گیری‌های خاصی برای پذیرش مهاجران دارد. اما برای مهاجرت به فرانسه نیز مانند مهاجرت به هر کشور دیگری، روش‌ها و راه‌های قانونی متعددی وجود دارد که بسته به شرایط هر متقاضی، یکی از آن روش‌ها می‌تواند بهترین و مناسب‌ترین گزینه باشد. اصلی‌ترین روش‌های مهاجرت به فرانسه در حال حاضر عبارت‌اند از:
- مهاجرت از طریق ویزای تحصیلی
- مهاجرت به فرانسه از طریق ویزای کار
- مهاجرت از طریق کارآفرینی
- مهاجرت به فرانسه از طریق سرمایه‌گذاری
- مهاجرت از طریق خرید ملک
- مهاجرت به فرانسه از طریق ثبت شرکت
- مهاجرت از طریق ازدواج
- مهاجرت به فرانسه از طریق کارت آبی
- مهاجرت از طریق پناهندگی
مهاجرت به فرانسه از طریق تحصیل
تحصیل در فرانسه، یکی از راه‌های اصلی و مطمئن برای مهاجرت به این کشور است. این گزینه تقریبا برای تمام کشورهای مهاجرپذیر وجود دارد که متقاضی، در سن مناسب و با داشتن شرایط لازم، ویزای تحصیلی از کشور مقصد را بگیرد، در آن کشور شروع به تحصیل یا ادامه تحصیل کند، در حین تحصیل با کسب مجوزهای لازم، کار پاره‌وقتی برای خود پیدا کند و ضمن کسب درآمد و تامین هزینه‌های خود، سابقه کار در آن کشور را در کارنامه خود داشته باشد؛ و پس از پایان تحصیلات، به پشتوانه تخصصی که کسب کرده و سابقه‌ی کاری که در آن کشور دارد، درخواست اقامت دائم یا درخواستِ مجوز کار و اقامت موقت نماید. اجازه دهید این فرایند را در مورد فرانسه با ذکر شرایط اخذ ویزای تحصیلی این کشور شرح دهیم.
مزایای تحصیل در فرانسه
تحصیل در فرانسه سه مزیت بسیار بزرگ و مهم دارد: (1) کیفیت بسیار بالای آموزش و امکانات آموزشی در دانشگاه‌های فرانسه؛ (2) رایگان بودن تحصیل در تمام مقاطع تحصیلی، از ابتدایی تا پایان دانشگاه؛ (3) امکان کار حین تحصیل.
اثبات کیفیت بسیار بالای آموزش و امکانات آموزشی در فرانسه چنان واضح است که نیاز به هیچ دلیل و مدرکی ندارد. دانشگاه‌های این کشور هرساله در تمام فهرست‌های مختلفی که از دانشگاه‌های برتر جهان منتشر می‌شوند جایگاهی مهم کسب می‌کنند. در فهرستی که از برترین دانشگاه‌های فرانسه در سال 2020 منتشر شده است، می‌توانید جایگاه ده دانشگاه برتر این کشور در سطح جهانی را مشاهده کنید:
| نام دانشگاه | رتبه‌ی جهانی (2020) | رتبه‌ی داخلی فرانسه (2020) | شهر |
| دانشگاه پی‌اس‌ال (Paris Sciences et Lettres – PSL Paris) | 45 | 1 | پاریس |
| دانشگاه سوربون (Sorbonne University) | 80 | 2 | پاریس |
| اکول پلی تکنیک (École Polytechnique) | 93 | 3 | پاریس |
| دانشگاه پاریس (University of Paris) | 130 | 4 | پاریس |
| تلکام پاریس (Télécom Paris) | 188 | 5 | پاریس |
| اکول نورمال سوپریر لیون (École Normale Supérieure de Lyon) | 201-250 | 6 | لیون |
| دانشگاه پاریس سود (Paris-Sud University) | 201-250 | 7 | پاریس |
| اکول دو کنت پاریس تک (École des Ponts ParisTech) | 251-300 | 8 | پاریس |
| دانشگاه اکس مارسی (Aix-Marseille University) | 301-350 | 9 | مارسی |
| دانشگاه گرونوبل آلپ (Grenoble Alpes University) | 301-350 | 10 | گرونوبل |
مزیت بسیار مهم دیگر مهاجرت به فرانسه از طریق تحصیل، این است که تحصیل در این کشور رایگان است زیرا دولت فرانسه با اختصاص 20 درصد از کل بودجه خود، یارانه‌های بسیار زیادی به بخش آموزش این کشور می‌دهد. البته حتماً باید به این نکته توجه داشته باشید که این رایگان بودن تحصیل، فقط مختص مدارس و دانشگاه‌های فرانسوی‌زبان است. در مقاطع تحصیلات تکمیلی، یعنی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، امکان تحصیل به زبان انگلیسی نیز وجود دارد، اما تحصیل در دوره‌های انگلیسی‌زبان، رایگان نیست و متقاضیان باید هزینه‌ی تحصیل را بپردازند.
مدارک لازم برای ویزای تحصیلی فرانسه
برای دریافت ویزای تحصیلی به عنوان بخشی از فرایند مهاجرت به فرانسه باید مدارک زیر را در اختیار داشته باشید:
- نامه‌ی پذیرش از هر یک از دانشگاه‌های فرانسه
- اصل پاسپورت متقاضی
- کپی پنج صفحه‌ی اول پاسپورت به اضافه کپی تمام صفحاتی که دارای مهر ویزا و مهرهای ورود و خروج هستند
- اصل شناسنامه متقاضی
- ترجمه رسمی شناسنامه
- فرم تکمیل‌شده‌ی درخواست ویزای دانشجویی فرانسه (قابل دانلود از وب‌سایت سفارت فرانسه)
- دو قطعه عکس پاسپورتی جدید (3.5 در 4.5، به طوری که فاصله بین بالاترین نقطه سر و پایین‌ترین نقطه چانه، بین 32 تا 36 میلیمتر باشد)
- رزومه‌ی متقاضی (به زبان فرانسوی)
- توصیه‌نامه (Recommendation Letter) به زبان فرانسوی
- نامه‌ی انگیزشی (Motivation Letter) به زبان فرانسوی
- گواهی تمکن مالی برای پوشش هزینه‌های زندگی و تحصیل در فرانسه
- ترجمه رسمی مدرک دیپلم
- ترجمه رسمی ریزنمرات و دانشنامه لیسانس (برای متقاضیان دوره‌های تحصیلی ارشد و دکتری)
- ترجمه رسمی ریزنمرات و دانشنامه فوق لیسانس (برای متقاضیان دوره‌های دکتری)
- مدرک زبان فرانسوی (DALF، DELF یا TCF)
- مدرک زبان غیرفرانسوی (انگلیسی یا عربی)
پس از تکمیل مدارک فوق، باید از سفارت فرانسه در تهران (به آدرس تهران، خیابان نوفل لوشاتو، پلاک 64، تلفن 02164094000) وقت مصاحبه بگیرید. وقت مصاحبه را می‌توان به صورت تلفنی یا اینترنتی (از طریق کارگزار سفارت فرانسه در تهران که کامپوس فرانس نام دارد گرفت).
مهاجرت به فرانسه از طریق ویزای کار
یکی از اصلی‌ترین شرایط مهاجرت به فرانسه از طریق کار، آن است که متقاضی اگر شهروند یکی از کشورهای اتحادیه اروپا نباشد، باید حتما از یک کارفرمای فرانسوی پیشنهاد کار (جاب آفر) داشته باشد. ویزاهای کار در فرانسه، ویزاهای اقامت موقت هستند؛ اما اگر فرد، بتواند با این ویزای موقت، 3 الی 5 سال به صورت قانونی در فرانسه بماند و کار کند، بعد از این مدت می‌تواند درخواست اقامت دائم فرانسه را بدهد.
مدارک لازم برای درخواست ویزای کار موقت فرانسه
- نامه‌ی رسمی کارفرمای فرانسوی که نشان دهد وی متقاضی را به استخدام خود در می‌آورد.
- مدارک شناسایی و حقوقی کارفرما (شامل مشخصات شخص کارفرما و مشخصات حقوقی سازمان یا شرکت وی)
- پاسپورت شخص متقاضی
- ترجمه رسمی شناسنامه‌ی متقاضی
- اطلاعات کامل درباره‌ی آدرس و مشخصات محل کار متقاضی
- اصل و ترجمه‌ی رسمی مدرک تحصیلی متقاضی (مدرک تحصیلی باید مرتبط با شغل مورد نظر باشد)
مهاجرت به فرانسه از طریق کارآفرینی
در بحث مهاجرت به فرانسه از طریق کارآفرینی باید دانست که کارآفرینی، یکی از زیرمجموعه‌های سرمایه‌گذاری در فرانسه است. اساس این روش آن است که متقاضی باید یک شرکت یا یک کسب و کار دایر و فعال در کشور فرانسه را خریداری کرده و برای چند شهروند فرانسوی، ایجاد اشتغال نماید. ویزای موقتی که به این دسته از متقاضیان اعطا می‌شود، اعتباری یک ساله دارد که تا 5 سال، هر یک سال باید تمدید شود. پس از پنج سال، در صورت اطمینان دولت فرانسه از موفقیت کسب و کار مذکور، متقاضی می‌تواند ویزایی ده ساله دریافت کند و پس از آن درخواست اقامت دائم بدهد.
معمولا عنوان می‌شود که حداقل سرمایه لازم برای مهاجرت به فرانسه از طریق کارآفرینی، 75 هزار یورو است. حسن این روش آن است که اولا کسب و کاری که متقاضی در فرانسه می‌خرد، توسط خود او اداره خواهد شد، و ثانیا نیازی نیست هیچ وجهی در حساب دولت فرانسه به عنوان وثیقه بماند زیرا پولی که فرد از کشور مبدا خود به فرانسه منتقل می‌کند، مستقیما وارد حساب شخصیِ خود او می‌شود
